یزدفردا"علی آبادی:محرم آمد و شور حسینی تمام کوی و برزن های شهر یزد را فرا گرفته و به جرات می توان گفت کمتر کسی را می توان یافت که رخت عزای سرور و سالار شهیدان حسین ابن علی(ع) را برتن نکرده باشد .
محله ای را نمی توان یافت که هیئت عزاراداری آن محله علمش برافراشته و "پیر"و جوان برگرد آن جمع نشده وبه عزاداری مشغول نباشند .
محلات قدیمی شهر یزد از دیر باز هیئت هایی منسجم و بزرگ را داشته و هرکدام از آن ها شناسنامه ای ویژه برای خود دارند و جوانان محلات هم با حساسیت ویژه ای از هیئت خود نام می برند تا محرم بعد نوحه های هیئت خود را بازخوانی می کنند و با فراگیر شدن تلفن های همراه ،نوحه ها را به عنوان زنگ موبایل خود استفاده می کنند و یکی از پر طرف دار ترین نوحه های خوانده شده توسط هیئت های عزاداری یزد نوحه های خوانده شده توسط حسین سعادتمند نوحه خوان هیئت بزرگ فهادان یزد است که تمام یزدی ها فارغ از حساسیت خود به هیئت های خود آن را روی موبایل های خود دارند و از آنها به عنوان محبوب ترین نوحه یاد می کنند .
حسين سعادتمند نامي آشنا براي مردم استان یزد و استانهاي همجوار يزد كه هر زمان صحبت از نوحه خواني و سينه زني مي شود نام او جزو اولین ها بوده و مترادف با هيئت بزرگ فهادان .
یکی از محبان و عاشقان حسینی که آثار ماندگار و ارزشمندی درعرصه مرثیه خوانی از خود به یادگار گذاشته و صدای آشنای او در این ایام در هر مکان و مجلس عزای حسینی به گوش می رسد و اگر با کمی دقت به صدای زنگ موبایل جوانان در ایام محرم و صفر گوش فرا دهید قطعا صدای ماندگار ایران ،حسین سعادتمند را خواهید شنید ،نوحه خوانی که به شهادت بزرگان این عرصه از نوادر مرثیهخوان و صاحب سبک و نوآور در زمینه نوحه خوانی است.
چندسال است که ناراحتی حنجره این بلبل حسینی را مجبور به سکوت کرده و محبان حسینی تنها با آواهای ثبت شده وی در سالهای گذشته ، ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) را می گذرانند و برای این نوکر مولای عاشقان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) دعا می کنند و هنوز چشم انتظار توجه ای از طرف مولا و مقتدایشان برای بازگشت وی در این عرصه هستند .
هنوز صدای ماندگارش که زینت بخش برنامه های عزاداری حسینی است و خبر از حضور موفق و ماندگار وی در سالهای گذشته می دهد باعث میخکوب شدن عاشقان حسینی در مقابل این صدای ماندگار می شود و تیتر ویژه برنامه های این ایام با صدای ماندگار این استاد بلامنازع عرصه نوحه خوانی و مرثیهخوانی آغاز می شود.
هر چند که گه گاهی توسط اهالی فرهنگ از این اسطوره نوحه خوانان حسینی یادی شده و او را به عنوان چهره ای ماندگار در عرصه مرثیهخوان و صاحب سبک و نوآور در زمینه نوحه خوانی مورد تقدیر قرار می دهند و سالها خدمت او در این عرصه را گرامی می دارند اما عزاداران حسینی هرساله با آغاز محرم امید وار وچشم انتظار حضور مجدد او هستند .
سعادتمند در مرثيه خواني محرم صاحب سبك بوده و اكثر كارشناسان بر اين كارشناسي صحه گذاشته اند و موسسه فرهنگي عاشورا كه در لانه جاوسوسي آمريكا فعاليت دارد چندي پيش آاقاي سعادتمند و احمد محبي را به عنوان افراد برگزيده كشوري انتخاب نموده و با دادن لوح تقدير و سكه بهار آزادي از اين عزيزان تشكر نموده است و جالب است كه بدانيم كه فرزندان آقاي سعادتمند همه عاشق اهل بیت مي باشند و فرزند بزرگ ايشان فريد سعادتمند آهنگ ساز معروف یزدی است که يكي از چهره هاي موفق درزمینه موسیقی است و در امر ساختن ملودي هاي عاشورائي و مذهبي نیز سابقه درخشانی دارد وفرزند دیگر ایشان نیز چند سالی است که نوحه خوان هیئت بزرگ شاه ابوالقاسم یزد ،همچنين برادرزاده اش آقاي محمد رضا سعادتمند كه در كشور تركيه مرثيه خواني را در ايام محرم و صفر با ايرانيان مقيم آن كشور بر عهده دارد
چند سال قبل در دی ماه 86 تلاش نمودیم که با این بزرگ غلامان حسینی یزد گفتگویی داشته باشیم که مرحوم محمد تقی ملک ثابت که چند ماه قبل دارفانی را وداع گفت که جادارد در اولین محرم درگذشت این عزیز فردایی از او یادی کرده باشیم زحمت هماهنگی مصاحبه را کشید واولین مصابه یزدفردا با سعادتمند با عنوان " گفتگوی "حسين سعاتمند نوحه خوان اسطوره اي هيئت فهادان يزد :اگر قرار باشد به خاطر حضور جوانا ن در هيئت هاي مذهبي حسين سعادتمند هم ذبح شود به خدا قسم خودم پيش قدم خواهم شد و مرا ذبح كنيد البته اسلامي و جوانمردانه !!!!" منتشر شد و همچنین"گزارش تصويری از گفتگوی حسين سعادتمند نوحه خوان هيئت فهادان يزد با يزدفردا" در سال 86 منتشر شد .
و امسال نیز بنا به درخواست عده زیادی از فرداییان چه در داخل کشور و چه از خارج از کشور به سراغ حسین سعاتمند رفتیم و متاسفانه بعد از عمل جراحی بر روی حنجره ایشان ،در حال شیمی درمانی است که تنها به حضور در حسینیه بزرگ فهادان اکتفاء می کند و به همراه یار غار خود و همدم همیشگی اش حاج احمد محبی شاعر و نوحه سرای حسینی از هیئت های مذهبی شهر یزد که برای عزاداری به حسینیه بزرگ فهادان می آیند استقبال می کنند و در گوشه ای از حسینیه بزرگ فهادان در سوگ سالار شهیدان نشسته اند و چشم انتظار توجه مولا به این نوکر 50 ساله حسینی هستند و مردم هم همه مشتاقانه جویای احوالش بوده و برای سلامتی اش دعا می کنند .
حاصل پیگیری ما تصاویری از آخرین وضعیت او بود و یادداشتی که او در رابطه با عاشورا برایمان نگاشت وگفت من غلام حسینم و داغم داغ اربابم حسین است و غمم غم مظلومیت حسین "
حسین سعاتمند نوحه خوان اسطوره ای هیئت بزرگ فهادان یزد در محرم 91 در حسینیه بزرگ فهادان برای علاقمندان به آقا امام حسین نوشت :
عاشورا روز تقابل حق و باطل است شگفتا که مدینه پیامبر چنان در آتش بیداد و خودکامگی می سوخت که حتی فرزند دلبندپیامبر در آن ایمن نبود و بیم و هراسی را که دشمن در دلها ایجاد کرده بود همه را به جای خود نشانیده و هرگونه مقاومت در برابر یزید محکوم به شکست می بود و آنگاه بود که حسین (ع) سکوت اختیار نکرد و فریاد برآورد که ای مردم ،زمین در تصرف مردی دغل و ستمکار ونابکار است و نشستن دیگر روا نیست و آن چنان بپا خواست که نهضت عاشورا یش به همه مظلومان تاریخ درس مبارزه و به همه مبارزان الهام مقاومت و روحیه آزادگی عطا نمود .
عاشورا عرصه آزادگی و شرف و میدان تقابل صلابت انسان دین دار و هدفمند و آزاده در مقابل جبهه کفر و ریاکار و بی ریشه بود پذیرفتن مرگ با آغوش باز و نهضت آگاهی بخش عاشورا فضایی را به نمایش گذارد که چشم روزگار دیگر مشابه آن را ندید،شجاعت و شهامت و استواری یاران قلیل امام مایه شگفتی است نابرابری دو سپاه و اصرار برکشتن امام و یارانش و اسب دوانی براجساد کشتگان قطع اعضاء و پایمال کردن آنها و تاخت و تاز برای ایجاد رعب و وحشت عمل نا خوشایند دشمن با اسیران و سرها هرچند گویی از طرف یزید تقبیح شد و عاملان آن را سرزنش کرد و می خواست تا حدی در صدد جبران مافات برآید اما همه صحنه سازی دروغین بود تا بدین وسیله اندکی از بار مسئولیت خویش بکاهد.
عاشورا تمامی صحنه هایش از زمانی که کاروان از مدینه حرکت نمود تا زمانی که اسیران به مدینه بازگشتند همه مصداق آیه های قران بود و جز تسلیم دربرابر خدای یکتا و احیای دین پیامبر هدفی در برنداشت .
عاشورا فرصتی بود تا افراد با ایمان و آزاده همراه و همگام امام خود باشند تا ستاره ای فروزان در آسمان شهیدان کربلا گردند و برای همیشه به چشمه حقیقت پیوستند و آنان که بدون عذر از همگامی با کاروان کربلا سرباز زدند بدون شک و تردید یوسف جانشان را ارزان فروختند .
عاشورا چنان درسی را به حق جویان و آزادگان داد که از آن پس تا کنون خواب را از حلقه چشم طاغوتیان و صاحبان زر و زور و تزویر ربوده است نام بلند حسین پیوسته باعث آزار ستمکاران تاریخ است .ارادتمند :حسین سعادتمند محرم 1391
در پایان با یاد آوری سالهای اوج نوکری سعادتمند و اینکه هرگز برای پول نخواند و تنها محرم صدای او را همگان می شنیدند وبه هیچ عنوان در طول سال او برفراز هیچ منبری نرفت و به هیچ پیشنهاد مادی هم جواب مثبت نداد و افتخارش این بود که در ایام محرم در محله بزرگ فهادان به همراه هم محله ای های خود خواهد خواند و عزاداری را نه برای پول و شهرت بلکه برای ادای وظیفه نوکری سیدالشهدا افتخار می داند گفتگوی یزدفردا که در سال گذشته انجام شد تقدیم می شود .
سعادتمند کیست ،چند سال دارد و .......؟
به روايتي 1329 و به روايتي ديگر 1330،در مورد 1330 شناسنامه اينچنين مي گويد و 1329 مادر مرحومم مي گفتند :كه يكسال بعد از تولد برايم شناسنامه گرفته اند . محل تولدم شهر پاك و داارلعباده يزد است.
محمدحسین سعادتمند فرزند علی اکبر و از نوکران مولای عاشقان حضرت اباعبدالله الحسین (ع)(اگرحضرت قابل بداند)
به حاجب درخلوتسرای دوست بگو فلان زگوشه نشینان خاک درگه ماست
درسال1330 در محله فهادان یزد و درخانوادهای سنتی و مذهبی بدنیا آمدم، مرحوم پدرم سردسته هیئت فهادان و ازکسانی بودکه درسالهایی که برپایی مجالس عزای حسینی ممنوع شده بود بطور مخفیانه درخانه خود مجلس برپامیکرد حتی بخاطر عشق و علاقهاش به امام حسین نام مرا هم حسین برگزید مسلم است که من هم ازهمان کودکی با نام مولا انس گرفته و با عشق او بزرگ شدم.
سعادتمند چگونه متوجه شد که صدایش ،صدایی ماندگار است و می تواند بخواند؟
من از دوران دبيرستان كه در زمان طاغوت بود به خواندن روي آوردم ،البته با موسيقي . از اوایل دوران دبیرستان با تشویق برخی دبیران که فکرمیکردند صدای من مناسب است درمراسم مختلف بخواندن پرداخته و موردتشویق قرارگرفتم.
از هیئت بزرگ فهادان یزد و سابقه حضورتان در هیئت حسینی بگویید؟
سابقه ای کوتاه از هیئت فهادان
آغاز نوحه خوانی سعادتمند
برگشتنم مصادف با پيروزي انقلاب اسلامي حدودا سال 59 بود و در مجموع سال 57 و 58 من در اختيار هيئت نبودم ، سال 59 تا كنون در اختيار هيئت بزرگ فهادان يزد هستم .
خلاصه تر اگر بخواهم بگویم ازسن 18 سالگی در مراسم هیئت عزاداری شرکت و بقول معروف پا منبری میکردم که پس از چندی به نوحه خوانی پرداختم ولی فعالیت جدی و مداوم من در نوحهخوانی هیئت فهادان، بعد از انقلاب اسلامی شروع شد.
نوحه خوانی را چگونه تجربه کردید؟
تقلیدی که نا موفق بود
از زماني كه به خواندن شروع کردم، يكي يا دو تا از آهنگ هاي تقليدي(كاري كه اكثر نوحه خوانها و مداحان متاسفانه امروز انجام مي دهند )خواندم و خوشبختانه موفق هم نبود .
استفاده از موسیقی و همراهی سینه زنان نمونه فهادان
از آنجا که گرایش بیشتری به کارهای مذهبی داشتم کار نوحه خوانی را ادامه دادم که باعنایت سالار شهیدان با استقبال عمومی روبرو و باعث دلگرمی بنده شد تا تمام هم و غم خود را در این راستا قرارداده و بتوانم کارهایی قابل قبول ارائه نمایم و چون اندک استعدادی درخود می یافتم سعی کردم نو آوریهایی به مرثیه خوانی سنتی اضافه نموده و سبکهای نوینی که شایسته عزاداری سالار شهیدان باشد ارائه نمایم.که باعنایت مولا و لطف مردم توانستم به موفقیتهایی دست یابم.
و اگر موفقیتی در این خصوص داشتم لطف و عنایت مولا و حمایت و همراهی مردم و اعضای همیشه همراه هیئت فهادان بوده است . دست یافتن به آنچه ذکر شد مستلزم داشتن اطلاعات و معلومات خاص، مانند آشنایی با شعر و موسیقی اصیل و حتی داشتن استاد و یا استادان این فن است؟استادان سعادتمند برای سعادتمند شدن که بودند؟همینطوراست، و بقول حافظ: طی این مرحله بی همرهی خضر مکنحقیرسالها در محفل بزرگان شعر و ادب و موسیقی زانوی تلمذ بزمین زده و از محضر آنها بهرهها بردم.اولین استادی که درحوزه موسیقی ازمرکز به یزد آمدند زنده یاد زائرالحسینی بود که آموزش را با ایشان شروع کرده و با ردیفهای موسیقی اصیل ایرانی آشنا شدم، در محضر شادروانان صمصام وصابر یزدی که از خویشاوندان بود با شعر مانوس شدم و در سال 1366با همکاری اساتید نامی، دو كار موسيقي به نامهاي ارغوان و نسيم زلف كه با آهنگ سازهاي بزرگ كشوري كار نمودم، آقايان درخشان ،مجتبي ميرزاده ،بستك ، كه براي موسيقي دانان كشور شناخته شده هستند .
نوازنده هاي همكارم هم آدم هاي بزرگي بوده اند مانند اقاي كامكار كه افتخار كار با ايشان را دارم .
و آنچه كه به آن اعتقاد دارم اين است كه در پهنه موسيقي آنهم در استان يزد نمي توان موفق بود و به همين دليل مجددا از موسيقي به نوحه خواني كه علاقه و اعتقاد داشتم ، بازگشتم .
نوحه خوانی ساده تر است یا موسیقی؟
بعضي ها شايد فكر نمايند كه نوحه خواني كاري ساده است ولي بايد گفت نه به مراتب مشكلتر است تا موسيقي .
البته به خاطر تقدسي كه نوحه خواني دارد نمي توان اين دو را با هم قياس نمود ولي در موسيقي يك خواننده تمام شرايط را در اركستر قبل از كار مي داند ولي يك نوحه خوان بالاي منبر نه ساز دارد نه اركستر بلكه خودش بايد از يك كوكي شروع بنمايد و اگر يك مقدار بالا و پائين باشد در كار خود مي ماند.خوشبختانه در سي سال فعاليتم در هيچ كجا با مشكلي روبرو نشده ام و اين را نيز تا حدودي مرهون آشنائي با موسيقي مي دانم و تا الان هم به لطف سيدالشهداء (ع) مشكلي نداشته ام .
اشعار ،مرثیه ها و نوحه های خوانده شده توسط سعادتمند چگونه انتخاب می شد ؟
شاعری که بیش از سی سال من را همراهی کرد
البته با كمك شاعر خوش ذوق و متعهد مان آقاي احمد محبي كه حدود سي سال من را در اين راه ياري نمودند .البته قطعا می دانید که جناب احمد محبی از خانواده ای خوش ذوق و ادبی هستند و برادر ایشان نیز زنده یاد صابر یزدی از شاعران برجسته و ماندگار یزد هستند که الحق درسرودن این مراثی سنگ تمام گذارده است. حسین سعادتمند ملودیهای قوی و اثرگذاری تاکنون ارائه کرده است ، سعادتمند کدام اثر تولیدی خود را بیشتر می پسندد؟مثال من مثال باغبانی است که گلهای رنگارنگی پرورش داده که هرکدام برایش عزیز و گرانقدر است، من هم برای هر یک از این آثار متحمل زحمات زیادی شدم که صد البته بقول خواجه اهل راز:در بیابان گر بشوق کعبه خواهی زد قدم سرزنشها گرکند خار مغیلان غم مخوردر این میان نوحه معروف ”عازم بود به میدان“ که در دستگاه نوا ساخته بودم و بخاطر همزمانی آن با سالهای دفاع مقدس بود، دو روز تاسوعا و عاشورا بعنوان آرم اخبار شبکه سراسری پخش شد و مورد توجه عمومی در سراسر ایران قرارگرفت و هنوز هم است عاشقان حسینی آنرا زیر لب زمزمه میکنند، برایم این اثر خاطره انگیز و ارزشمند است و در سالهای اخیر هم نوحه ”نهاد پا در فرات“ که در دستگاه مخالف سه گاه ساختم درنظر خودم جایگاه ویژهای دارد.اثر ارزشمند "نهاد پا در فرات" سروده جناب محبی دارای متنی پر محتوا و زیبا بود .نهاد پا در فرات خواست لبی ترکند برای اهل حرم آب میسرکندداغ عطش برلبش هرطرفش دشمنی باز در این مهلکه یاد برادرکندتشنه لب داده جان برلب دریای آب خجل از روی او گشته دل آب،آبدست عباس چون جداشدمحشـری درخیمهها شد علم افتاده و نیست علمدارحسین علم افتاده و نیست دگر یارحسینیک طرف دست، یک طرف مشک دل پر از خون، دیـده پر اشـک موسسه فرهنگي عاشورا كه در لانه جاوسوسي آمريكا غعاليت مي نمايد در سال 86 اینجانب و احمد محبي را به عنوان افراد برگزيده كشوري انتخاب نمود
فرزندان ،یادگاران حسین سعادتمند آیا راه پدر را ادامه داده اند ؟
بله فرزند بزرگ من" فرید"سالهاست بکار موسیقی و بخصوص ملودی سازی مذهبی برای هیئتهای عزاداری میپردازد و افتخار همکاری با صدا و سیمای مرکز یزد و تهیهکنندگی برنامههای مذهبی بویژه ایام محرم را دارد و يكي از چهره هاي موفق در امر ساختن ملودي هاي عاشورائي و مذهبي مي باشد و تاکنون به خاطر كارهاي مذهبي مقام كشوري هم کسب نموده . فرزند دوم" فرهاد" نوحه خوان هیئت شاه ابوالقاسم است و پسر آخری"فرشید" هم درعرصه هنر موسیقی فعال است.
آیا هیچ زمان به خواندن در جای دیگر ی جز هیئت فهادان هم فکر کردید ؟
از زمانی که نوحه خوان ثابت فهادان بودم هرگز به آن هم فکر نکردم .البته پيشنهادات مختلف از ارادتمندان ابا عبدالله از اقصي نقاط ايران و شهر خودمان يزد داده شد که همیشه پاسخم منفی بود.
التماس دعا
نام حسین سعادتمند و محرم به نوعی با هم همراه شده است و هرساله با فرارسیدن ماه محرم نام سعادتمند هم درخاطرهها زنده میشود دو سال است که عاشقان حسینی از شنیدن صدای ماندگار و تاثیر گذار سعادتمند محرومند ،سعادتمند در این دو سال چرا نخواند و چه می کند؟
چون دلارام میزندشمشیر سـرببازیم ورخ نگردانیم
بنده به علت کسالت حنجره قادر به نوحه خوانی نیستم که راضیام به رضای الهی ولی از همین جا از همه عاشقان حسینی در سراسر ایران درخواست دارم تا درمراسم مختلف این ایام و مجالس دعا، این مرثیه خوان قدیمی مولای آزادگان را ازدعای خیرخود بی بهره نگذارند که سخت بدان محتاجم.
تا جان در بدن دارم دست از تلاش دراین زمینه برنخواهم داشت
یادآور میشوم هرچند قادر بخواندن نیستم ولی این به آن معنا نیست که دست از فعالیت در این عرصه کشیدهام بلکه درکار ساختن ملودی و تنظیم نوحههای هیئتها فعال هستم و اعلام میکنم تا جان در بدن دارم دست از تلاش دراین زمینه برنخواهم داشت، از هیئتهایی که خواهان ملودی های نوحه هستند دعوت میکنم چند ماهی قبل از فرارسیدن ماه محرم با اینجانب تماس گرفته تا با آنها همکاری نموده تجارب خویش را دراختیارشان قراردهم.
یادی از یک بزرگ
لازم میدانم یادی کنم ازعزیز از دست رفتهای که شکوه سینهزنی و انضباط عزاداری هیئت فهادان مرهون درایت و مدیریت شایسته و قوی او بود" زنده یاد نصرالله سخندان "که یاد و نامش را گرامی داشته برای وی طلب غفران و رحمت الهی دارم.
کلام آخر؟
کلام را با این بیت که گویی زبان حال فعلی ام باشد به پایان میبرم
بودم هزارنغمه چوبلبل، ولی کنون درنای من شکست ، نواهای دلکشم
یزدفردا :در پایان امید واریم با دعای تمامی خوبان و عاشقان حسینی و توجه خداوند متعال شاهد بهبودی کامل این عاشق حسینی باشیم.(التماس دعا)
گزارش تصویری خبرنگاریزدفردا از حسینیه بزرگ فهادان و حضور حسین سعادتمند و احمد محبی در عزاخانه حسینی تقدیم می شود
سرویس عکس یزدفردا -محرم
احمد محبي نوحه سرا و حسين سعاتمند نوحه خوان سي سال گذشته هيئت فهادان
|
التماس دعا
- نویسنده : یزد فردا
- منبع خبر : خبرگزاری فردا
یکشنبه 17,نوامبر,2024